Anadolu Su Altı Araştırmaları ve Sporları Derneği (ASAD) kurucu üyesi Prof. Dr. Mehmet Cihan Aydın, Türkiye’de en fazla kar yağışı alan Bitlis’te metrekareye düşen zemin kar yükünün düşük gösterildiğini iddia ederek, bu durumun bölge için çok önemli bir sorun olduğunu söyledi.

Son günlerde etkisini iyice gösteren kar yağışının önemine dikkat çeken ASAD Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Salih Aygün, “Kar, birilerine göre afet gibi görünse de doğal hayatın döngüsü için alternatifi olmayan faydalar sunuyor. Kar, yeryüzü ve yeraltı su rezervlerinin en önemli kaynağıdır. Toprağın 20-30 santimetre altına kadar inerek topraktaki nem oranını artıran kar yağışları, çiftçi için hayati önem taşıyor. Kar suyu topraktaki potasyum, kalsiyum, demir gibi mineralleri çözerek bitkilerin beslenmesini sağlıyor. Bunun yanında kar yağışı sayesinde barajlar dolar ve enerji olarak bize döner” dedi.

“Gerçekleşebilecek maksimum zemin kar yükü, standartların öngördüğü miktarın yaklaşık 5-6 katıdır”

ASAD kurucu üyelerinden İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi Hidrolik Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Cihan Aydın ise, kar yağışının su kaynakları ve insan hayatı üzerine etkisine değindi. Aydın, “Türkiye’de en fazla kar yağışı alan Bitlis’te metrekareye düşen zemin kar yükü düşük gösterilmektedir. Bu durum bölge için çok önemli bir sorundur. Gerçek kar yüklerine göre tasarlanmamış yapı sistemleri nedeniyle her yıl bu bölgelerde önemli yapı hasarları oluşmaktadır. Ülkemizin ve Doğu Anadolu Bölgesi’nin en fazla kar yağışı alan yeri Bitlis merkezidir. Bu alanda meydana gelen yağışlar Fırat-Dicle ve Van Gölü Havzası’nı aynı anda beslemektedir. Bitlis ili için maksimum zemin kar yükü 1 ton/metrekareyi aşmaktadır. Türkiye’de kar yükü hesaplamalarında kullanılan TS 498 ve TS EN 1991-1-3 standartlarına göre bu değer, Bitlis için maksimum 184 kilogram/metrekare olarak düşük gösterilmektedir. Diğer bir deyişle gerçekleşebilecek maksimum zemin kar yükü, standartların öngördüğü miktarın yaklaşık 5-6 katıdır. Bu durum bölge için çok önemli bir sorundur. Gerçek kar yüklerine göre tasarlanmamış yapı sistemleri nedeniyle her yıl bu bölgelerde önemli yapı hasarları oluşmaktadır. Yetkililerin acil olarak bu konuda önlem alması ve yapı tasarımlarında kar yüklerinin bu bölgeler için güncellenmesi önem arz etmektedir. Diğer bir olumsuzluk, çatılar üzerinde biriken kar ve buz kütlelerinin can ve mal kaybına sebebiyet vermesidir. Yanlış çatı tasarımları yüzünden bölgede her yıl onlarca can ve mal kaybı yaşanmaktadır. Meydana gelebilecek çığ olaylarına da dikkat edilmelidir. 2020 yılında Van’ın Bahçesaray ilçesinde meydana gelen çığ felaketinde 41 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Anlaşılacağı üzere kış aylarında hayatımızı önemli ölçüde etkileyen kar yağışı, aslında yaşam ve medeniyetin vazgeçilmez unsuru olan tatlı suyun en önemli kaynağıdır. Unutmayalım ki doğayla uyumlu geçindiğimiz taktirde doğal olaylar bizim için afet olmaktan çıkacak ve yaşam konforumuz için gerekli olan ihtiyaçlarımızı karşılayacaktır” diye konuştu.